30 Haziran 2012 Cumartesi

ACTING IN THE LIBRARY

*"Der Gesetzesvollakt"

ACT 1

<meditation. sitting in library>
kütüphanede meditasyon. hareketsiz, sessiz oturuş.

SAHNE 1

Kütüphaneye giriş. Kafka'nın Dava'sı ve Anayasa'yı alıp uygun bir yer buluyorum. Kitapları yükselti olarak kullanarak rahat bir bağdaş oturuşuna geçiyorum. Hareketsiz sessiz, gözler kapalı (ya da sabit bir noktada) 30 dakika kalıyorum. Dikkatim nefesimde. Ayaklardan başın tepesine, başın tepesinden ayaklara, dikkati bedendeki duyumlara yönelterek, tüm bedenimi zihnimle tarıyorum (scan ediyorum). Üzerinde oturduğum kitaplar (Dava ve Anayasa) da bedenimin bir parçası, bir uzantısı oluyor; böylece onları da "scan" ediyorum. Ben otururken, diğerleri (ekip) istedikleri hareketler içinde, istedikleri hızda, benim yapmış olduğum gibi Dava'yı ve Anayasa'yı alıp birer birer geliyor, daire oluşturacak şekilde bağdaş kurarak -veya tercihen başka bir meditasyon oturuşunda- oturuyorlar. Daire tamamlanıyor. 30 dakikanın sonunda, son gelen çanı çalıyor.

ACT 2

.cycle speech.
.döngü söylev.

SAHNE 2

Üzerinde oturmakta olduğum Anayasa'yı alıyor ve rastgele bir paragrafı sessizlik içinde okuyorum. Diğerleri hareketsiz. Okuduktan sonra yanımdakine uzatıyorum, benim kaldığım yerden o okumaya başlıyor, sessizlik içinde. Ben aklımda kalanları seslendirmeye başlıyorum; aklımda kaldığı kadarıyla, eksikler ve fazlalarla. Bilinçaltımın oyunları, dil sürçmeleri, uyduruk cümleler, ani sessizlikler bu seslendirmenin akışını belirliyor: akıl-dışı beni seslendiriyor.
I am not the doer. I am non-doer. "Yeni" kanunlar ağzımdan dökülürken, "kanun-suzlar"dan hemen yanımdaki, bu seslendirmeye maruz kalarak, sessizce, az sonra seslendireceği paragrafı okumakta, o esnada. Bu şekilde dairesel okuma-seslendirme devam ediyor; her sessiz okuyucu, okuduklarıyla birlikte kendinden bir öncekinin -ve daha öncekilerin her birinin- "bilinçaltı"nın sesini içselleştiriyor, sırası geldiğinde kafasının içindeki seslere karışan bu sesleri de bir şekilde kendi sesiyle seslendiriyor.
Bu arada bir sekreter söylenen her kelimeyi daktilosuyla kayıt altına alıyor; mahkeme salonu-kütüphanede.

Herkes seslendirdikten hemen sonra, daire tamamlandığında, son seslendiren çanı çalıyor. *Yerimden kalkıp halihazırda dönmekte olan videomun olduğu dolaba doğru yürüyorum.

ACT 3

non-doer
non-performer
eden-siz performans
video

SAHNE 3

Video-
sahne dışından sahneye, sahneden sahne dışına

Kafka'nın Dava'sından seçtiğim bir bölümü, sadece romanın kahramanı K.'nın "act"lerinden oluşan bir özet haline getiriyorum. Önüne kamera yerleştirdiğim giysi dolabının içine giriyorum - kamera kayıtta- yalnızca bu cümleleri seslendirerek performe ediyorum. K. yok, eylemleri var (mı?): deeds are done but there is no doer. Ben var mıyım, var isem, ben de kimim? Performansı gerçekleştiren ben miyim? Ben sahne dışından biriyim. Halihazırdaki sahneye -kadraja girdim. I am non-performer. Peki sahne bu çerçeve midir? Kayıt eden, kadraj dışındaki kişi de benim. Sahne dışıyım: non-performer. Aynı zamanda var gücümle sahneye; kadraja girmeye çabalıyorum. (Bu çaba gerekli mi? Hiç de değil, zaten ordayım: effortless effort -çabasız çaba) I am non doer. Burada kalmak bir süre sonra  fiziksel sebeplerden ötürü mümkün olamıyor. Fakat bedenim giderek gözden yitse de, (b)eden-siz performans oluyor.

...*Yerimden kalkıp halihazırda dönmekte olan videomun olduğu dolaba doğru yürüyorum.(bknz. SAHNE 2) İçindeki ekranda videomun dönmekte olduğu dolaba yerleş(em)iyorum. "Ekranın; "ayna"nın önüne, belleğin herhangi bir yerine yerleşip, herhangi bir yerinden okumaya başlıyorum Dava'yı (K.'nın act'lerini). Bu arada ekranın önünü kapatıyorum haliyle, çekilmemi isterseniz çekinmeden söyleyiniz. Dikkate almayabilirim, ne de olsa yapan ben değilim. I am non doer.

PEKİ NEDEN?
someday you'll be a star in somebody else's sky
BUT WHY?

>It's all about internalizing the knowledge<

Bütün mesele bilgiyi içselleştirmekte. Bu içselleştirmeden hareketle eylemeke. Ve buradan ilişkilenmekte. Her şey ilişkidir. İlişki her şeydir. İçin ve dışın bütünlüğü içinde. Bütün mesele bu, bütün-lük.

KİM GÖRDÜ
NE DEDİ?

Beuys dedi ki, herkes sanatçıdır. Warhol dedi ki, herkes 15 dakikalığına ünlü olacak. Freud yorumcusu Rieff dedi ki, Freud herkese yaratıcı bir bilinçaltı vererek dehayı demokratikleştirdi.  Fırsattan istifade, ben de bir şeyler dedim. Dedim ki, Otorite, Deha, Anayasa; hepsi bir, kökü bizde, kes kes ye. Dedim ki, bunların üçüyle bir adaya düşsem, aç kalmam. Demokratik bir süreçte, dehamın ışığıyla parlar, ünlü bile olurum. Olurum derken... Ben de KİM oluyorum? Ben sadece oluyorum. Buddha dedi ki, there is no doer. There is no doer or actor. As Buddha said - 'There is a path, there is walking, but there is no traveler. Deeds are being done but there is no doer.  Yapan ben değilim. I am not the doer. Ben sadece oluyorum. The whole process is  a "mode of becoming" as Judith Butler says.

I am non doer.


CHORUS

we all want to be famous. sometime. somehow. we read. we speak. we sing. we act. we react. we do not act. we do. we do not do. we are non doers. non performers. but in the future. we all gonna be. stars. in somebody else's. sky. it's all written. in the stars. it's all written. over there. in library. so let's act. in library.

we are all outlaws. who made the laws? we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?we are all outlaws. who made the laws?

KORO

hepimiz ünlü olmak isteriz ya. bi ara. her nasılsa. okuyoruz. konuşuyoruz. şarkı söylüyoruz. eyliyoruz. eyleniyoruz. eylemiyoruz. ediyoruz. etmiyoruz. etmeyenleriz biz. eylemeyenleriz. ama bi gün. hepimiz. yıldız olucaz. bi başkasının gök. yüzünde. hepsi yazılı bi. yerlerde. yıldızlarda. oralarda bi yerde. hepsi yazılı. kütüphanede. hadi öyleyse. hep birlikte. eyle. kütüphanede.

topumuz gugukuz kimin hukuku? topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?topumuz gugukuz kimin hukuku?

-------
koroya eşlikçi enstrümanlar: vurmalı çalgılar- tüm kitaplar, raflar, beden perküsyonu, çan.

*Der Gesetzesvollakt :"Yasaların çırılçıplaklığı" çağrışımlı, uydurma bir sözcük.  Der Gesetzesvollzug -yasaların icrası'ndan türetme. Das Gesetz kanun, yasa; Der Vollzug icra, infaz, yerine getirme; Der Zug tren, cereyan, nefes, hamle, oynama; Der Akt eylem, fiil, hareket, işlem, muamele, nü, perde (tiyatro), çıplak resim, çıplak vücut, olay, cinsel ilişki gibi çeşitli anlamlara geliyor. Vollakt tamamen çıplak resimler, fotoğraflar (sanatsal, nü) için kullanılıyor.


Şafak Çatalbaş

28 Haziran 2012 Perşembe

statement ( henüz tamamlanmadı- düzeltmeler ve eklemeler gerekicek)



In my own research process, I have considered library as the embodiment of bodies which are constituted through certain forms of knowledge and hierarchy. A book can be considered as a body to produce (establish) a way of thinking that is composed of letters, words, sentences and paragraphs. Through my own artistic practice, I approached knowledge as an archive piled up in a library where every individual confronts it in that specific space in silence and in privacy. Also this confrontation in a library is mostly based on consumption of knowledge or literal absorption rather than production. It is reading rather than writing, it is based on monologue rather than a dialogue. A library and a book which proposes a form of reading, it is always there for me to subvert the meaning of usual forms. Firstly, my experience in the library is about writing letters submitted in an envelope to the library or a possible visitor after spending hours in that specific library. It was a gesture of leaking out to those silent monologues. Secondly, I have checked the catalogue of a library for certain poetry book, if it is not present in that library I am bringing my own book to spend 6 hours in that library. I have written another poem between the line spaces of that poetry book and giving it to the library as a gift to the right alphabetical ordered shelf. In this sense, it becomes the only book which can be borrowed that has no due date and cannot be searched through catalogue engine.
Besides, one of the continuous practices of mine is to deal with the book as an object with all its contents, pages, letters, covers, its smell and also its taste. Fragmentation of the body of the book by dismembering the pages to evoke another chain of connotations is one of the essential aspects of the practice. Whereas these are just books which are the containers of thought, comprehension of their content is obstructed due to the reason of deconstruction of the usual mode of reading.
I have altered the usual form of reading to trace a book as a compile of memory which rewrites itself in relation to possible reader’s memory and idiosyncratic associations? In this sense, the book is dismembered and altered to another form which questions the digestion and transformation of knowledge proposed by ontological hegemony of the book. Each book can be considered as a container, a form of a body. The book is not legible in the usual sense so the obstruction by fragmentation is one of the recurring ideas. The performed actions on pages and books are to disrupt the integrity of its wholeness and to subvert its subjection. Books are not only objects but they are also the embodiment of idea of civilization and progress. Books define a system of thoughts and beliefs, or they are defined as the objects of civilization. I give a readable object an unreadable form and it creates the sense of appreciation of source of knowledge as well as questioning the possibility of a rupture in that knowledge.


d.

27 Haziran 2012 Çarşamba

Personal Research


After reading Alberto Manguel’s books called “Library At Night” and “The History of Reading” , the meaning of library for me evolved in another direction. The keywords are that Manguel were keen on in both books are eternity, labyrinth order and disorder. Unintentionally, my works began to shape around these notions. During my regular visits to libraries while reading these ideas, I started to experiment with my camera on how to look at the library in different ways. My attitude towards libraries became mysterious, distant and frightened as I started to see them as infinite labyrinth where I can get lost or never get out again. So my images resulted from a gaze of a voyeuristic person who is holding back from losing him/herself in and investigating the library as its an eternal labyrinth and a frightening place where anything weird can happen. Because it contains many words, images stories and knowledge, the library is a powerful formation which can hunt down my imaginary curious person. 
Besides, while reading Dreaming by the Book by Elaine Scarry, I came across another  idea from J.J. Gibson’s “kinetic depth effect” which means using layer on layer method in literature to make the reader picture the scene which is described. As I have always been interested in and admirer of layered images and installations, I developed ideas around using transparent layers to give depth and eternity to an image or a sentence.  This made me think of the order of library and how it goes eternal and becomes a disordered formation by adding more knowledge- and obviously more books- as Jorge Luis Borges mentions in his short story called “The Library of Babel”. The last sentence of this story which is The Library is unlimited and cyclical. If an eternal traveler were to cross it in any direction, after centuries he would see that the same volumes were repeated in the same disorder (which, thus repeated, would be an order: the Order). has triggered me to try a layered exhibition system with words. Dividing the sentence into sections and printing on transparent papers, I arranged them back to back to give a feeling of order -but on the other hand disorder -by a proper typography and make the spectator feel that the sentence goes infinite. With the sentence’s meaning and the exhibition method, the result is an ironic work.
From these experiences and sketches of ideas, I will concentrate on using transparency and layer on layer methods by combining the voyeuristic gaze and the infiniteness of the library after reading and taking references from Trial by Franz Kafka.

Aslı

Dava kitabında Kapı ( kitapta en önemli metaforlardan biri olarak) kelimesinin geçtiği cümlelerden oluşturulan bir metin.


Aynı anda kapı vuruldu ve o evde daha önce hiç görmediği bir adam girdi içeri. Ama adam uzun süre incelenmeyi beklemedi; kapıya doğru dönüp hafifçe aralayarak, hemen arkasında durduğu anlaĢılan biriyle konuştu. "iyiliğiniz için yapıyordum bunu," dedi yabancı; ve birden kapıyı açtı. Daha yeni karşılaştığı kişiden gözlerini ayırıp az önce Franz diye adı anılan kapı eşiğindeki adama göz attıktan sonra, yine ötekine döndü. Bitişikteki odaya geri döndüğünde, karşıdaki kapı açıldı. Onu tanır tanımaz, belirgin bir sıkıntıyla özür dileyerek geri çekildi ve büyük bir özenle kapıyı kapattı. Elinde kâğıtlarla odanın ortasında dikilmiş, bir daha açılmayan kapıya bakakalmıştı; gözcülerin sesiyle yerinden sıçrayarak kendine geldi. Yan odanın, hatta holün kapısını açmak istese, engellenir miydi acaba? Giyinmesi bittikten sonra, Willem'i izleyerek yan odadan iki kanatlı kapısı açık duran bir sonraki odaya geçmek zorunda kaldı. Gidecek olurlarsa, onları kapıya kadar izleyip kendisini tutmalarını önermeye niyetliydi. "Bakın," dedi kapıya varmış olan polis şefi. Şimdi kapının önünde sıkışıp kalmış bir topluluk oluşturuyorlardı. K. orada durup açık kapıdan onlara baktı; son giden elbette ki, zarifçe ama sportif bir biçimde ileri atılan vurdumduymaz Rabensteiner oldu. Holde, Bayan Grubach herkese kapıyı açtı; hatasını fark etmiş gibi görünmüyordu. Kullich ansızın karşı evin kapısını gösterdi; sarı sakallı iri yarı adam duruyordu orada. Akşam saat dokuz buçukta evin önüne vardığında, araba kapısının altında, bacaklarını açmış sakin sakin pipo tüttüren bir delikanlı keşfetti. Dosdoğru odasına gidebilirdi, ama Bayan Grubach'la konuşmak istediği için ilk önce onun kapısını vurdu. Bay K., madem ki benimle bu kadar içtenlikle konuşuyorsunuz, kapıya biraz kulak verdiğimi ve iki gözcünün bana bir şeyler anlattıklarını itiraf edebilirim size. Kapıya vardığında, bir soru daha sordu:"Bayan Bürstner burada mı?" "Önemli değil," dedi başını eğen K., gitmek üzere kapıya dönerek. Bayan Bürstner'in odasının kapısını açmaya gitti. "Ama Bay K.," dedi Bayan Grubach, onu çoktan açtığı kapıya kadar izleyerek, "ġimdilik onunla konuşmaya niyetli değilim. "Temizmiş!" diye atıldı K., kapı aralığından. Sonra da kaba bir hareketle kapıyı kapattı; yine hafifçe vuruldu, ama aldırış etmedi. Boş sokağa bakmaktan yorulunca, içeri girenleri hemen görebilmek için holün kapısını araladıktan sonra kanepeye uzandı. Yukarı çıkıldığını duyunca, boş bulundu ve kapısının arkasına sığındı. Giriş kapısını kapattı ve içi ürpererek ince omuzlarının üzerine ipek bir şal attı. Ne yapacağını bilemiyordu, yitirilecek zaman kalmadığından, kapı aralığından alçak sesle, "Bayan Bürstner," diye seslendi. Bunun üzerine yan odanın kapısına kısa aralıklı sert darbelerle vuruldu. Ama kapıyı vuran kim olabilir? Adam kapıyı dinliyor, her şeyi duyuyor. Bu sessizlik içinde birden kapı vurulmaya başladı. Bayan Bürstner bu kez izin verdi ve onu kapıya kadar geçirdi. Ancak kapıya vardığında, genç kızı orada bulmayıbeklemiyormuşçasına duraksadı. Bayan Bürstner de kurtulup kapıyı açmak ve hole süzülmek için bu fırsattan yararlandı. Baksanıza -altından ışık sızan yüzbaşının kapısını gösteriyordu- lambayı yakmış, bizi dinleyerek eğleniyor." Hizmetçi, odanın boş olduğunu sanıp önünden geçerken kapısını kapatsa da, bir süre sonra ayağa kalkıp tekrar açıyordu. Kapıyla pencere arasında gidip gelmeye başladı. Kapı vurulduğu sırada, yine tam önündeydi. Holden geçerken, Bayan Bürstner'in kapalı kapısına bir göz attı. Kapıyı vurma zahmetine katlanmadan, fırtına gibi açıverdi. Kapının her iki yanına birer dolabı çaprazlamasına yerleştirecek kadar yer vardı, geride kalan alanın tümünü, kapı giriĢinden baĢlayıp eriĢilmez hale gelmiĢ büyük pencerenin önüne kadar uzanan büyük bir masa kaplıyordu. Yavaşça ayağa kalktı, önce Bayan Montag'a, sonra masaya, sonra da pencereye baktı -karşı eve hâlâ güneş vuruyordu- ve kapıya yöneldi. Ama kapının önüne vardıklarında, her ikisi de gerilemek zorunda kaldı; çünkü Yüzbaşı Lang'in ittiği kapı açılıvermiĢti. K. Bayan Bürstner'in kapısını vurdu. Yoksa kapıyı bu kadar yavaşça vuranın ancak K. olabileceğini sezdiği için varlığını mı gizliyordu? Daha hızlı vurdu ve yine bir sonuç alamayınca, yakışıksız, üstelik gereksiz bir iş yaptığı duygusuyla, dikkatle kapıyı açtı. Kapının yakınında, çamaşır ve giysilerle dolu üç iskemle görülüyordu. Kapıyı kapatırken, yemek odasına açılan kapıda Bayan Montag'ın Yüzbaşı Lanz'la sakin sakin konuştuğunu görmek ona çok daha ağır geldi. Belki de K kapıyı açtığından beri oradaydılar. Ne olduğunu henüz hiç bilmediği bir işaret taşıyan, ya da kapısının önünde belli bir hareketlilik olan evi uzaktan tanıyacağını düşünmüştü. Alabildiğine uzun bir cephesi ve kocaman bir giriĢ kapısı vardı. Depo kapıları kapalıydı ve bazı tabelalardaki firma adlarını K. banka aracılığıyla tanıyordu. Bayan Grubach'ın yeğeni de aynı ada sahip olduğu için aklına gelmişti bu- bütün kapıları çalıp marangoz Lanz’ın orada oturup oturmadığını soracak, böylece içeriye bakmak için bir bahanesi olacaktı. Ancak bu işin çok daha kolayca yapılabileceğini fark etti, çünkü neredeyse tüm kapılar, çocukların rahatça girip çıkabilmeleri için açık bırakılmıştı. K. kapalı gördüğü kapıları teker teker vurarak marangoz Lanz’ın orada oturup oturmadığını soruyordu. Çoğunlukla kapıyı bir kadın açıyor, soruyu dinliyor ve yatakta dikilen birine dönerek,"Bu bey burada marangoz Lanz diye biri olup olmadığını soruyor," diyordu. Bir sürü insan şu marangoz Lanz'ı bulmanın kendisi için çok önemli olduğunu sanıp uzun uzun düşünüyor ve sonunda adı Lanz olmayan bir marangozdan söz ediyor, ya da Lanz'la uzaktan bir benzerlik taşıyan bir ad söylüyor, hatta ya komşuya gidip soruyor ya da söz konusu kişiyi tanıyabilecek veya K.'ya daha iyi bilgi verebilecek birinin bulunduğu, ulaĢılması zor olan bir kapıya kadar ona eĢlik ediyordu. Ancak çabalarının boşa çıkmasına kızarak tekrar yukarı çıktı ve beşinci kattaki bir kapıyı çaldı. Sabunlu eliyle yan odanın açık kapısını gösteriyordu. Ardından kapı kolunu tutup, "Sizin arkanızdan kapıyı kapatmam gerekiyor, başka kimse giremeyecek," demeseydi, K. herhalde söyleneni yapmayacaktı. Kapının önünde duran iki adamın -birisi elleriyle para sayma hareketi yapıyor, dfğeri de onun gözlerinin içine bakıyordu- arasından bir el, K.’nın koluna yapıĢtı. Bağıranın o olup olmadığı anlaşılamıyordu. K. yalnızca, bir adamın onu kapı yakınlarında bir köşeye çekerek kendisine yasladığını görüyordu. Ancak sorgu yargıcı K.'dan daha çabuk davranmış olmalıydı, çünkü kendisini kapıda bekliyordu. Kolunu çoktan yakalamış olduğu kapıdaydı gözleri."Alçaklar!" diye bağırdı K. kapıya bakarak, "Sorgulamalarınızın tümü sizin olsun!" Sonra kapıyı açtı ve merdivenleri çabucak indi. Kendisini anımsayan birkaç kiracı, kapı eĢiğinden selam verdi. Kimseye yol sormasına gerek kalmadan varacağı kapıyı buldu ve vurur vurmaz açıldı. Ancak kadın, salonun kapısını açarak onu ikna etti. "Hayır," dedi kadın kapıyı kapatarak. Salon kapısında genç bir adam duruyordu. Kendisinden hiç beklenmeyen bir güçle kadını kucağına alıp arada bir ona sevgiyle bakarak, iki büklüm sırtıyla kapıya doğru koştu. Merakla kadının götürüldüğü kapıya gitti, öğrencinin herhalde sokakta onu kucağında taĢıyacak hali yoktu. Kapının hemen karşısında, tavan arasına çıkıyor olabilecek dar bir ahşap merdiven göze çarpıyordu. K. hâlâ tabelanın önünde dikili dururken, merdivenden bir adam çıktı, açık kapıdan odaya baktı -buradan duruşma salonu da görülüyordu- ve K.'ya, birkaç dakika önce orada bir kadın görüp görmediğini sordu. dönebileceğimi sanmam için, fazla uzağa göndermemeye özen gösteriyorlar. Elimden geldiğince acele ediyorum, ilgiliye verilecek haberi kapıdan öyle soluk soluğa bağırıyorum ki zor anlaĢılıyor, çabucak geri dönüyorum, ama öğrenci daha çabuk davranmıĢ oluyor! Ġçeri girerken neredeyse düşüyordu, çünkü kapının arkasında bir basamak daha vardı. Kaba yapılı kapıları tavan arasının çeşitli bölmelerine açılan uzun bir koridordu burası. K. ile mübaşirin geldiklerini görünce, kapıya yakın duranlar ona selam vermek için yerlerinden kalktılar. "Şu köşeden dönün ve kapıya varıncaya kadar koridoru izleyin." Çevresindeki çok sayıdaki ahşap kapılardan birinin açıldığını görünce, ancak ortalığa bakınabildi. İlk kapıdan her an çıkabilecek yüksek dereceli memurlarla karşılaşacak olursa, durumu kaldıramayacaktı artık. K.'nın uzaktan gördüğü adam da kapıya kadar gelmişti. Sonra da, "Yardım edin lütfen," diye seslendi kapıda duran adama. Beni kapıya kadar götürün, yeter. Kendini kötü hisseden sanıkları kapıya kadar götürmek zorunda olmadığı halde, bu işi isteyerek yapıyor. Bunun üzerine, çıkış kapısının önünde durduğunu fark etti. Kapıyı genç kız açmıştı. Çabucak kapıyı kapatmasaydı, genç kız belki de yere düĢecekti. Bunu izleyen akşamlardan birinde, K. çalıĢma odasını ana merdivenden ayıran koridordan geçerken -son çıkanlardan biriydi ve bir lambanın zayıf ışığında son işlerini tamamlamakta olan iki odacı dışında kimse kalmamıştı- hep basit bir ardiye zannettiği odanın kapısının ardından inlemeler duydu. Aklına ilk gelen, bir tanık gerekebilir düşüncesiyle gidip bir odacı bulmak oldu; ama öylesine meraka kapılmıştı ki, kapıyı açıverdi. Kapıyı kapatır, hiçbir Ģeyi görmek ya da duymak zorunda kalmadan dosdoğru evime dönerdim. K.'nın müdahalesinin işe yarayacağını beklediği için olsa gerek, o ana kadar kendini tutan Franz, üzerinde yalnızca pantolonuyla kapıya doğru ilerledi ve K.'nın önünde diz çökerek koluna asıldı. K. çabucak kapıyı kapattı, avluya bakan pencerelerden birine yaklaştı ve açtı. Ne olursa olsun, K. kapıları kapatmaktan başka bir şey yapamamıştı, yine de her türlü tehlikeden uzak sayılmazdı. Ardiye kapısının önünde durdu ve bir süre içeriyi dinledi. K. tam elini kapının tokmağına uzatıyordu ki, birden kendini toparladı. Çıkarken yolu ardiyenin önünden geçtiği için, saplantısı onu kapıyı açmaya zorladı ve beklenen karanlık yerine gördüğü şeyler onu çıldırttı. K. hemen kapıyı kapattı, hatta daha iyi kapatmak istercesine yumruğuyla üstüne vurdu. Odacı herhalde kapının arkasından bizi dinliyordur. Kapı kapanır kapanmaz da bağırmaya baĢladı: "Çok şükür! Soytarı herif nihayet gitti! Artık biz de gidebiliriz." İnsan ister istemez bu konularda sezgisini yitiriyor, hangi kapıyı çalacağını bilemiyor. Amca giriş katındaki ilk kapıyı çaldı. İki kocaman kara göz kapının dikiz deliğinde belirip bir an ziyaretçileri süzdü, sonra kayboldu. Ancak kapı açılmadı. Koridorun öbür ucundaki bir kapının eşiğinde sabahlığıyla ayakta duran bir bey, son derece alçak bir sesle yapmıĢtı bu açıklamayı. "İşte açıyorlar," dedi adam avukatın kapısını göstererek, sonra sabahlığının önünü kapatıp gözden kayboldu. Kapı gerçekten de açılmıştı. "Avukat bey hasta," dedi genç kız, amcanın hiç beklemeden kapılardan birine doğru yöneldiğini görünce. Kız giriş kapısını kapatmak için arkasını döndüğü halde, K. şaşkın şaşkın ona bakıyordu hâlâ. "Sanırım öyle," dedi genç kız elindeki mumla yolu göstermek ve odanın kapısını açmak için geri gelerek. Genç kız hâlâ elindeki mumla kapının yanında duruyordu. Soluk almak için ara verdikten sonra, "Bahse girerim bizi dinliyordur," diye ekleyip kapıya atıldı. Ama kapının arkasında hiç kimse yoktu, amca geri geldi, düş kırıklığına uğramış gibi değil de -çünkü bakıcının orada olmaması çok daha kötüydü- sinirlenmiĢ görünüyordu. Derken, sevgili Albert, sen kapıyı yumrukladın ve Sayın Kalem Müdürü, iskemlesi ve masasıyla birlikte bir köĢeye çekildi. Gözlerini karanlığa alıştırmaya çalışarak hole çıktığı anda, kapı kolunu hâlâ sımsıkı tutan elinin üstüne kendisininkinden çok daha küçük bir el yapıĢtı. Küçük el kapıyı yavaşça kapattı. "Ne iyi! Haydi gelin!" Birkaç adım attıktan sonra, buzlu camlı bir kapının önüne geldiler. Kız kapıyı açtı.  Özellikle de kapının sağ tarafında asılı duran büyük bir tuval dikkatini çekti ve daha iyi görebilmek için öne eğildi. Amca, yeğenini kolundan tuttuğu gibi, oraya çivilemek istercesine binanın kapısına itti. Ġnanılmaz bir nezaket göstererek kapıda bir süre daha bekledi, sonra ayrıldı. Bu durumda memurların öfkeye kapılıp sanıklara çok kırıcı biçimde davranmalarına K.'nın ĢaĢırmaması gerekirdi. Yirmi dört saatlik nankör bir çalıĢmadan sonra da, sabah kapının arkasında pusu kurup içeri girmek isteyen bütün avukatları merdivenden aĢağı yuvarlamıĢtı. Tam o anda kapı açılmıĢ, yardımcı müdür kahkahalar atarak içeri girmiĢti. Hem neden -kapalı kapının ardından insan bu soruyu sorduklarını duyar gibi oluyordu- onca çalışkan biri olan K., en verimli iş saatlerini kendi özel uğraşlarıyla ilgilenerek geçiriyordu? Kapı açılıp da yardımcı müdür sanki bir tül perdesinin ardından belli belirsiz göründüğünde bile, gözlerini ancak hafifçe kaldırabildi. Sanayici, kapının önünde bir kez daha dönüp veda etmeden ayrıldığını, sayın şefe konuşmanın sonucunu bildirmek için geri döneceğini, hem zaten kendisine iletilecek küçük bir haberi olduğunu söyledi. Arada bir, gürültü duyar gibi olunca, hafif bir kuşkuyla bekleme odasının kapısına bakıyordu. K. ona eşlik etmek istercesine kapıya doğru ilerledi. Çoktan kapıya ulaşmış olan müşteriye kısaca teşekkür etmekte bile zorlandı. Çabucak bir not yazarak kuşkulu birini bankaya çağırıp yardımcı müdürün kapısından iki adım ötede onunla davası hakkında görüşmeyi düşünebildiyse, başka tehlikelerle karşılaşması ve görülmeyen engellere toslaması da olanaklı, hatta büyük bir olasılık sayılmaz mıydı? Odanın açık kapısından, kar yağıĢının gitgide şiddetlendiği görülüyordu. Sonra da kendi odasının bekleme salonuna giriş kapısını açtı. Öfkeye kapılan K. kapıya yaklaşırken, "Ah! Siz hâlâ gitmediniz mi?" diye seslendi yardımcı müdür. Bu düşünceyle biraz sakinleşerek, bir süredir kapıyı açık tutan odacıdan, halledilmesi gereken işleri yüzünden dışarı çıkmak zorunda olduğunu bir ara müdüre bildirmesini istedi ve kendi işine zaman ayırabildiği için neredeyse sevinerek bankadan ayrıldı. Ressamın oturduğu evin büyük kapısının tek bir kanadı açıktı. Dükkânın kapısı açıktı. K.'nın durakladığı anda, bir kapıdan fırlayan birkaç kız çocuğu gülerek merdiveni tırmanmaya koyuldular. K. onları yavaşça izledi, tökezlediği için arkada kalan bir kızı yakaladı ve ötekiler grup halinde tırmanmayı sürdürürken ona sordu: "Bu binada Titorelli diye biri var mı?"
Oraya çıkan merdiven tümüyle görülebiliyordu: daracık, upuzun, dimdikti ve tam kapının önünde son buluyordu. Küçük ve eğri bir çatı penceresinden gün ışığı aldığı için diğerlerine oranla çok daha aydınlık olan bu boyasız ahşap kapının üstünde, kalın fırça darbeleriyle kırmızı renkte Titorelli adı yazılıydı. K. peşindeki kızlarla birlikte merdivenin yarısına kadar tırmanmıştı ki, kapı aralandı ve birçok ayak sesinin çıkardığı gürültü nedeniyle olsa gerek, üstünde yalnızca bir gecelik bulunan bir adam belirdi. Onlar daha yukarı çıkamadan, ressam kapıyı sonuna kadar açıp yerlere kadar eğilerek K.'yı içeri davet etti. Kambur kız, onun kapıya doğru uzattığı kolunun altından kayarak odanın içine süzülmeyi başardı. Kapının önünde duran kızlar hep birlikte çenelerini kaldırıp ressama K.'nın anlayamadığı şaka yollu sözler söylediler. Sonra kapıyı kapattı ve K.'nın önünde hafifçe eğilerek kendini tanıttı: "Ressam Titorelli." K., arkasında kızların fısıldaştığı kapıyı göstererek, "Buraya sık sık geliyorlar galiba!" dedi. Kapının anahtarını yaptırmışlar, birbirlerine veriyorlar. Sözgelimi, resmini yapmak için yanımda bir kadınla geliyorum, anahtarımla kapıyı açıyorum ve masanın yanında, dudaklarını fırçayla kırmızıya boyayan kambur kızı buluyorum. Tam o anda, kapının ardından ince, sivri bir ses korkuyla yükseldi: "Titorelli, içeri girebilir miyiz?" Sonra da kapıyı kilitledi. Kapının ardından yine kızların sesi duyulmaya başlamıştı. Kapı aralıklarından içeriyi görmek için itiĢiyor olmalıydılar. Kapının ardındaki kızlardan biri yine sordu: "Titorelli! O hâlâ gitmiyor mu?" "Susun!" diye bağırdı ressam kapıya doğru. "Bu beyle görüştüğümü görmüyor musunuz?" Ressam fırlayıp kapıyı araladı; kızların birbirine kenetlenmiş yalvaran elleri görüldü. K. ise kapıya doğru Ģöyle bir baktı. Yine de K., kızların sessizce arkasında oturdukları kapıya bakmadan edemedi. Bir tanesi, kapı aralığından bir saman geçirmiş, yavaşça aşağı yukarı sallayıp duruyordu. Tahta aralıklarından hava girdiği için pek gerek olmasa da, içeriyi havalandırmak istediğimde, kapılardan birini ya da ikisini birden açıveriyorum." Bu açıklamayla biraz teselli bulan K., ikinci kapıyı görmek için etrafına bakındı. Bu sözlerin üzerine, K. küçük kapıyı ancak fark edebildi. Burada olmadığım zaman beni beklemesi için kendisine bu kapının anahtarını verdim. Ancak genelde, sabah erkenden ben uyurken geliyor ve doğal olarak her seferinde başucumdaki kapıyı açarak beni uyandırıyor. Buradaki kapıları menteşelerinden çıkarmak için bir dirsek darbesi yeter de artar." "Gidiyor işte!" diye bağırdılar kapının arkasından. "Yakında yine gelirim," dedi K. ve aniden bir karara varıp ceketini giydi, paltosunu omzuna attı, kapıya doğru ilerledi. "Açsanıza kapıyı," dedi K., herhalde kızlar tuttuğu için direnen kapının koluna asılarak. "Buradan geçin, daha iyi," yatağın arkasındaki kapıyı gösteriyordu. Ancak ressam kapıyı açmak yerine yatağın altına süzülüp bulunduğu yerden ona seslendi:
"Bir saniye bekleyin lütfen! Size satabileceğim bir resmi görmek istemez miydiniz?" Sonra da yatağın üzerinden eğilip kapıyı açtı. Tam o sırada açık kapıdan dışarı baktı ve irkilerek geri çekildi. Atölyenin diğer kapısının açıldığını görmüş, buraya ulaşmak için dolaşıp gelmiş olmalıydılar. Kendini avukatın kapısı önünde bulduğunda saat onu geçiyordu. Kapıyı çalmadan önce, bu sorunu mektupla ya da telefonla halletmesinin daha doğru olup olmayacağını bir kez daha düşündü, çünkü görüşme kuşkusuz çok zor geçecekti. K. zilin düğmesine ikinci kez basarken, arka kapıyı görmek için geri baktı, ancak bu kez o da açılmıyordu. Birisi kapıya dayanarak tokmağı çevirdi, içeriye dönüp "Bu o," diye bağırdı ve hemen ardından sonuna kadar açtı. K. kapıyı itmeye başlamıştı, çünkü komşu kapının kilidinde bir anahtarın döndüğünü duymuştu. Bir an onu gözleriyle izledi, sonra da kapıyı açan kiĢiye baktı. K., Bay Huld'un çalıĢma odasının önünde durdu, kapıyı açtı ve uysalca ilerleyen tüccara seslendi: "O kadar acele etmeyin, ışığı şuraya tutun." "Peki ama neden? Peki ama neden?" diye sordu tüccar, K.’nın iteklemesiyle kapıya doğru ilerlerken. "Biraz daha nazik olsana," diy| karşılık verdi Leni, kapı eşiğinde son bir kez arkasına dönerek. Kâsesiyle geri dönmüĢ, kapı girişinde duruyordu. Hemen ardından, gidip küçük bir kapıyı açtı. K. kalkıp baktı ve kapı eşiğinden bunun alçak tavanlı, penceresiz bir oda olduğunu gördü. Ancak tam kapıya ulaşmıştı ki, Block alçak sesle seslendi: "Sayın şef!" Kapıyı arkasından itti. Leni ayağını aralığa koyup kapıyı açık tuttu, K.'yı kolundan çekti ve geri götürmeye çalıĢtı. Odaya girmeye cesaret edemedi ve K. da kapıyı kilitledi. "Galiba kapıyı kilitlediniz," dedi avukat. Ben kendisini çoktan bağışladım, kapıyı kapatmasaydınız sözünü bile etmeyecektim. Kapıyı açın ve burada, gece masasının yanında durun." İlk uyarıda dışarı çıkabilmek için de kapıyı açık bıraktı. Kapı deliğinden arada bir onu görebiliyordum. K.'nın elini sıktı, sonra tekrar müdürün elini sıkıp ikisinin eşliğinde kapıya doğru ilerledi: Yüzü onlara yarı dönük olarak, konuşmayı sürdürüyordu. K.'nın meşgul olduğunu gördükleri için de, kapıda bekliyor ama seslerini duyurmadan çekip gitmeye yanaşmıyorlardı. Kapı açıldıkça, loş holde müşteriler beliriyor, çekinerek selam veriyorlardı. Ayrıca, topal bir zangoç gördü uzaktan, adam bir duvar kapısından kayboldu. Ana girişe geri döndü, bir süre ne yapacağını bilemeden orada durdu, sonra İtalyan'ın başka bir kapıda bekleyip beklemediğini anlamak için yağmur altında katedralin çevresini dolaştı. Şimdilik serbestti, hâlâ ilerleyip birkaç adım ötesindeki üç küçük karanlık kapının birinden kaçabilirdi. Bekçi, her zamanki gibi açık duran kapının önünden çekilir ve adam içeriye bakmak için eğilir. Bekçi ona bir iskemle verip kapının yanına oturtur.'Bu kapıdan girme hakkı yalnız sana tanınmıştı, bu giriş sırf senin için yapılmıştı. Ben artık gidiyorum, kapıyı da kapatıyorum.'Görevi yabancıları uzaklaştırmak olsa bile, kendisi için yapılmış giriş kapısından adamın geçmesine izin vermesi gerekirdi." Uzun yıllar boyunca, yerinden ayrılmadan gözetlemiş ve kapıyı ancak en sonunda kapatmıştır. Her şeye karşın, söz konusu saflık ve gurur belli belirsiz olsa da, bunların kapı bekçiliğine zarar verdiğini kabul etmek zorundayız. Daha ilk baştan, adamı kendi savunmasını aşarak içeri girmeye davet ederek çakalaşıyor, sonra da onu kovmak yerine, metinde söylendiği gibi bir iskemle verip kapının yanına oturtuyor. "Yasa'nın içeriğini değil de, yalnızca kapının önünde gidip geldiği yolu bildiğini söylüyorlar. Kapının yanında bir iskemleye oturup ömrünü oradö geçirir, ama bunu isteyerek yapar, öyküde buna zorlandığı belirtilmiyor. Ayrıca Yasa’nın hizmetindedir ve hizmeti yalnızca bu kapıyla ilgilidir; demek ki bu adamın hizmetindedir, çünkü kapı sırf onun için yapılmıştır. Öykünün sonunda, 'Artık gidiyorum ve kapıyı kapatıyorum' der. Ama başlangıçta, Yasa kapısının her zamanki gibi açık olduğu belirtilmiĢtir. Oysa kapı 'Her zaman', yani içeri alacağı adamın yaşam süresinden bağımsız olarak açık duruyorsa, bekçi onu kapatamayacaktır. Bazıları, kapıyı kapatacağını söylerken bekçinin yalnızca bir yanıt vermek istediğini, bir kısmı görevini vurgulamak istediğini, diğerleri ise adamı son bir kez pişmanlık ya da üzüntüye boğmaya çalıĢtığını söylüyorlar. Ancak yorumcuların büyük bir bölümü, kapıyı kapatamayacağı konusunda birleşiyorlar. Hatta, en azından sonuna kadar, bekçinin bilgi açısından adamdan geri kaldığını, çünkü adamın Yasa kapısından çıkan parıltıyı gördüğünü, bekçinin ise görevi gereği kapıya sırtı dönük olarak durduğunu ve bir değişiklik fark ettiğini gösterecek bir açıklamada bulunmadığını düĢünüyorlar." "Ana giriş kapısına yaklaşmadık mı?" Kapı önünde, içeri girmek için birbirlerine yol vererek nezaket gösterisinde bulundular. K.'nın kapısı önünde, aynı gösteri çok daha büyük bir boyutta tekrarlandı. Ziyaret kendisine önceden bildirilmediği halde siyah bir giysiye bürünmüş olan K., birisini bekliyormuş gibi kapı yanında oturmuş, yeni eldivenlerini yavaş yavaş parmaklarına oturtarak eline geçirmekle meşguldü. Kapıyı aşar aşmaz, garip bir biçimde kollarına asıldılar. Ama ona en çok saygı gösteren de bunlardı ve saat on birde evine dönmek üzere ayağa kalktığında, içlerinden biri ağır paltosunu giymesine yardım etmeye çoktan hazır olur, bir diğeri yerlere kadar eğilerek ona kapıyı açar ve elbette Hasterer'in ardından K. da salondan ayrılırken eğilmeyi sürdürürdü. Sorgulamaların yararsız olduğu, sonuç vermediği ve veremeyeceği, artık oraya hiç gitmeyeceği, mektup ya da telefonla gelen çağrıların hiçbirini dikkate almayacağı ve habercileri kapıdan kovacağı yolundaki benzeri duyulmadık sözleri kayda geçirilmiş ve ona şimdiden büyük zarar vermişti. Her Ģeye karşın K. bu olaydan korkmamıştı; fırsatını bulduğu ve kendini biraz olsun güçlü hissettiği anda müdür yardımcısını ziyaret etmek ya da gelmesini istemek için kapısında dikiliyordu. Müdür yardımcısı hemen içeri girdi ve kapının yakınında ayakta durdu, kelebek gözlüğünü sildi -yeni bir alışkanlıktı bu- K.'ya baktı, sonra onunla açıkça uğraşmamak için odayı baştan aşağı biraz daha dikkatlice inceledi.

sample of the below





fragmented mode of reading Kafka's The Trial- Der Process- Le Procès



24 Haziran 2012 Pazar

KURMACA SONSUZ EVRENLER, MEKANLAR

Alberto Manguel'in Geceleyin Kütüphane ve Okumanın Tarihi kitaplarının ana konusu ''Kütüphane'' ve bu yapıyı tasvir etmekte kullanılan kelimeler: ''sonsuz evren düzen-düzensizlik kendini tekrar etme (döngüsel bir yapıda olması) ''  daha önceden CALVİNO’NUN GÖRÜNMEZ KENTLERİ VE BORGES’İN BABİL KİTAPLIĞI''nın üzerinden ufak bir incelemesini yapmış olduğum ''Labirent'' kavramıyla çakışınca Kütüphaneyi sonu gelmeyen bir labiret alanı gibi hayal etmeye başladık ve bunun bir maketini gerçekleştirdik.
 Bu maketle beraber ortak sergimiz için mekanımızı gruptaki diğer bireylerle birlikte kararlaştırmış olduk.




Müjde Bayraktar
Ayşenil Şenkul
Ceren Acun